• Historia Jasionowa i szkoły

        • Wieś oddalona 7 km od Haczowa, w kierunku wschodnim. Za pierwotną postać nazwy wsi brew chronologii zapisów można przyjąć formę "Jasiona", reprezentującą ginący typ przymiotnika. Jest to nazwa fizyczna w związku z "jasion" (jasień, jasień). W źródłach nazwa wsi pisana była w następujących postaciach: lassonow (1427), lassenow(1430), lassenow, lassyenow (XVI w.), Jaszionow (1589), Jasionów(1614), Jasionów (XIX w.). Pierwszym znanym nam właścicielem Jasionowa był Mikołaj z Jasionowa (1424 - 28). Po nim wieś była własnością jego synów: Pawła, Jana i Dobiesława Jasieńskich. Ich siostra była żoną szlachcica Mikołaja Cygana. Jasieńscy byli także właścicielami Zmiennicy i Turzego Pola. Po śmierci braci często dochodziło do waśni między spadkobiercami, stąd w roku 1455 sprawy te rozstrzyga przebywająca w Krośnie królowa Zofia. W 1427 r. proboszczem istniejącej już tutaj parafii był Szczepan, zaś w latach 1444 - 55 funkcję tę pełnił ks. Andrzej. W skład jasionowskiej parafii pod koniec XV stulecia wchodziły wsie: Buków, Turze Pole, Trześniów, Wzdów, Zmiennica i Jasionów. Pierwszymi znanymi z dokumentów mieszkańcami osady byli: Iwan Parek (1430), Maczek Koncziek (1439), lacobus Goły (1442), Hrin, Nyesczor, Lacow Ruthenus, Paschco Minkowicz (1443). W XV stuleciu istniała tutaj cerkiew prawosławna. Pod koniec XVI wieku (1590 r.) dziedzic Jasionowa Jerzy Błoński wypędził miejscowego proboszcza, spalił akta parafialne, a kościół zamienił na zbór kalwiński. Wygnany duszpasterz znalazł schronienie w Trześniowie (mieszkańcy tej wsi własnym sumptem wybudowali kościół) i stąd administrował dawną parafią, Dopiero w roku 1644 ks. Sebastian Zyberowicz odzyskał dawną świątynię w Jasionowie. Stało się to za sprawą Trybunału Lubelskiego. Konsekracja odnowionej świątyni odbyła się dwa lata później, 1 listopada. Od tego czasu - aż do 1913 r. - kościół w Trześniowie był świątynią filialną. Powierzchnia Jasionowa w 1785 r. wynosiła 6,08 km2. W miejscowości tej mieszkało 411 osób, w tym 11 Żydów. W roku 1867 liczba mieszkańców wzrosła do 550. W tym okresie wieś była własnością Truskolaskich. Z rodziny tej wywodzi się generał Gustaw Truskolaski. Urodził się 2 XI1870 r. w Jasionowie. Od 1892 r. pełnił służbę w armii austriackiej. Od2 XI1918 r. służył w wojsku polskim. W 1924 r. awansował do stopnia generała brygady. Zmarł 4 V 1934 r. Odznaczony był Orderem Virtuti Militari 5 kl. i Krzyżem Walecznych. W roku 1883 powstał w Jasionowie jeden z pierwszych w Galicji ludowych zespołów amatorskich, który wystawił we wzdowskiej stajni wyścigowej Teofila Ostaszewskiego sztukę Władysława Antczyca Flisacy. Organizatorem tego amatorskiego ruchu teatralnego był syn miejscowego organisty i nauczyciela szkoły parafialnej - Adam Froń. Rok później z tym samym jasionowskim zespołem opracował i wystawił Gwiazdę Syberii Stanisława Starzyńskiego i Karpackich górali Józefa Korzeniowskiego. Zbudowany w 1810 r. drewniany kościół, położony na niewielkim wzniesieniu, został na początku lat osiemdziesiątych przeniesiony do Zmiennicy (po wybudowaniu nowej świątyni w 1956 r. nie był użytkowany). Świątynia ta po rekonstrukcji w roku 1981 została poświęcona przez bpa Ignacego Tokarczuka (obecnie jest to kościół parafialny pw. Trójcy Św.). Wraz z kościołem przeniesiono do Zmiennicy płytę nagrobną A.D.E. Wzdowskiego z 1539 r. z pięcioma herbami: Szreniawa z literami I.W. oraz w narożnikach Szreniawa, Jastrzębiec, Gozdawa i Grzymała (?). Jej fundatorem był syn zmarłego, Jan Wzdowski. W dawnym kościele w Jasionowie użyta była jako stopień ołtarza głównego. W Zmiennicy ułożona jest na placu przykościelnym. Jest to najstarsza płyta nagrobna w regionie brzozowskim. Obecny jasionowski kościół parafialny pw. św. Katarzyny wzniesiony został w latach 1939 - 56. Urządzenie wnętrza częściowo zostało prze-niesione z dawnego kościoła. Na uwagę zasługuje późnogotycka chrzcielnica z XV/XVI wieku, kamienna, ośmioboczna - z bogatą dekoracją heraldyczną, złożoną z 12 herbów. Powyżej kościoła wznosi się murowana plebania z połowy XIX wieku. Dwór jasionowski W otoczeniu krajobrazowego parku z pierwszej połowy XIX wieku usytuowany jest murowany dwór, z cegły, wzniesiony zapewne w pierwszej połowie XIX wieku, niegdyś własność Truskolaskich i Dzieduszyckich. Podpiwniczony, dwutraktowy, z sienią na osi. Elewacja frontowa pięcioosiowa z zadaszeniem wspartym na 5 kolumnach. Obiekt po przeprowadzeniu prac remontowych w połowie lat osiemdziesiątych użytkowany jest obecnie jako Ośrodek Zdrowia. Ponadto mieszczą się w nim 3 mieszkania dla obsługi medycznej. Na północ od dworu usytuowany jest spichlerz folwarczny z I połowy XIX wieku. Drewniany, konstrukcji zrębowej. Na miejscowym cmentarzu okazała kaplica Dzieduszyckich (pochowany w niej jest Kazimierz hrabia Dzieduszycki, zmarły 15 września 1893 r. w Jasionowie w wieku niespełna 19 lat) oraz groby: Adama Ostaszewskiego - "Leonarda ze Wzdowa" zmarłego w Krakowie, jego małżonki Marii z Chłapowskich Ostoja - Ostaszewskiej (30 XI 1864 - 7 II 1941, zmarłej w Krakowie) i ich córeczki Elżbietki Ostaszewskiej, zmarłej przedwcześnie 29 września1897 r. we Wzdowie. Znajdują się tu także groby: ks. prof. Ludwika Wasylewicza (12 XI 1898 - 10 X 1974) - uczestnika l wojny światowej, kapelana w randze kapitana w wojnie 1939 r., więźnia obozów w Działdowie, Łańcucie, Rzeszowie i ojca znanego rzeźbiarza prof. Mariana Koniecznego - Stanisława (1894-1966). Grób S. Koniecznego na jasionowskim cmentarzu 11 października 1991 r. pochowany został - obok swojego ojca, żołnierza Legionów - prezes Najwyższej Izby Kontroli prof. Walerian Pańko. Pochodził z pobliskiego Turzego Pola, gdzie urodził się w 1941 r. Pracą zawodową związał się z Uniwersytetem Wrocławskim, a od 1974 r. z Uniwersytetem Śląskim. Napisał kilkadziesiąt prac naukowych. Od roku 1980 zaangażował się w ruchu "Solidarności". Był doradcą podczas strajków chłopskich w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych. Organizował Sieć Organizacji Zakładowych "Solidarności" Wiodących Zakładów Pracy Śląska. Przewodniczył zespołowi rolnemu Społecznej Rady Legislacyjnej. Po 13 grudnia 1981 -internowany. W roku 1989 wybrany na posła do Sejmu. Był członkiem Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. Przewodniczył sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego. Był współzałożycielem i wiceprezesem Fundacji Rozwoju Demokracji. 25 maja 1991 r. został prezesem Najwyższej Izby Kontroli. Na temat swojej ostatniej pracy powiedział dziennikarzowi tygodnika Taki Nie (ostatni Jego wywiad prasowy): Charakter pracy daleko odbiega od moich cech psychofizycznych. Zdaję sobie sprawę, że przyjęcie nominacji było koniecznością w nowym układzie politycznym Sejmu i Senatu. Nie ma o czym mówić. Jestem i staram się wywiązywać ze swoich zadań jak najlepiej. Mam nadzieję, że kiedyś będzie inaczej, a i moja cegiełka dołożona do porządkowania Polski będzie się liczyć. Każde swoje działanie, każdą swoją pracę traktował niezwykle sumiennie. Zależało mu na przystosowaniu NIK do nowych warunków życia państwowego. Konsekwentnie akcentował swoim pracownik o mnie zaangażowanie polityczne i nieuleganie naciskom oraz interwencjom. Z wielką sympatią odnosił się do swoich stron rodzinnych. Często odwiedzał matkę w Turzym Polu. W Brzozowie spotykał się z przyjaciółmi z lat szkolnych. Był częstym gościem proboszcza miejscowej parafii, a zarazem swego nauczyciela religii w brzozowskim liceum, ks. prałata Juliana Pudły. We wrześniu 1985 r. podczas organizowanych w Brzozowie II Dni Kultury Katolickiej wygłosił referat o znaczeniu papieskiej encykliki Laborem exercens. 7 października 1991 r. zginął tragicznie. Cztery dni później w kościele parafialnym w Jasionowie odbyły sięuroczystości pogrzebowe. Wzięły w nich udział delegacje: Sejmu z marszałkiem Mikołajem Kozakiewiczem, Senatu z Andrzejem Stelmachowskimi Józefem Śliszem, Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego z Mieczysławem Gilem oraz rządu z szefem Urzędu Rady Ministrów Krzysztofem Żabińskim. Mszę św. żałobną odprawił ordynariusz diecezji przemyskiej, ks. abp Ignacy Tokarczuk. Honorową wartę zaciągnęli żołnierze. Na cmentarzu przedstawiciel Kancelarii Prezydenta Szymon Pawlicki odczytał list od prezydenta RP, który pośmiertnie uhonorował prof. Waleriana Pańkę Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta.

    • Kontakty

      • Szkoła Podstawowa w Jasionowie
      • 134393700
      • 36-211 Jasionów 195 36-211 Jasionów Poland
  • Galeria zdjęć

      brak danych